Hans Moonen

Hans Moonen

Vice President Consulting Transport & Logistiek

Onlangs mocht ik een presentatie houden op een community-bijeenkomst bij FloraHolland. Een eer die ik niet te danken heb aan mijn vermeende groene vingers, maar aan mijn jarenlange betrokkenheid bij Internet of Things-trajecten. Want ook in de sierteelt laat IoT zich steeds vaker zien. Een verslag over bloemrijke data, digitale vingers in de aarde en planten-met-sensoren die je kietelen als ze water nodig hebben.

‘Niet alleen mensen zijn online, maar ook dingen. Dat geldt ook voor machines, auto’s of koelcellen binnen de sierteeltketen. Ze vormen samen een groot “internet of things”, oftewel het internet der dingen. Dit biedt tal van mogelijkheden en kansen.’

Zo begon de uitnodiging voor de door Davinc3i georganiseerde community-bijeenkomst, enkele weken geleden bij FloraHolland in Aalsmeer. De organisatie had mij gevraagd één van de speakerslots te vullen. Ik liet de kans om in gesprek te gaan met vertegenwoordigers van deze voor Nederland zo belangrijke sector niet aan mij voorbij gaan. Ga maar na: zo’n 450.000 mensen verdienen hun dagelijks brood met bloemen en planten en de bijbehorende handels- en logistieke processen. Maar liefst 1 op de 9 vrachtwagens in Nederland bevat producten uit deze bloeiende sector. In sommige delen van de Randstad zelfs 1 op de 3. Je mag dus gerust spreken van grote volumes van telers naar veiling en groothandel. En richting het Europese (en wereldwijde) achterland, waarbij onze mainports Schiphol en Rotterdam een belangrijke rol als draaischijf vervullen.

Smart telen

Het is niet alleen een economisch belangrijke sector, maar ook een innovatieve. Het teeltproces is een hightech bezigheid geworden, waarbij precies uitgedokterd is wat de ideale groeiomstandigheden zijn. Het is zelfs bekend wanneer het product gereed moet zijn zodat het zoveel mogelijk zal opbrengen. Hieraan gerelateerd zijn slimme landbouwtechnieken, waarover ik vorig jaar al eens schreef. We hebben het hier dus over een sector die met recht ‘smart’ genoemd mag worden.

Digitale groene vingers

Dat is dan ook de reden waarom ik voor deze community-bijeenkomst was uitgenodigd. Weliswaar was één van mijn grootvaders in een ver verleden teler; de andere had een groentewinkel en verkocht daar ook bloemen en planten. Maar ik ben niet vanwege mijn (vermeende) groene vingers gevraagd. De uitnodiging heb ik te danken aan mijn jarenlange betrokkenheid bij IoT-trajecten binnen zowel CGI als bij de Universiteit Twente. De vraag was specifiek om te reflecteren op de impact van IoT-toepassingen op organisaties en individuen – een mooi onderwerp en een mooie aanvulling op de rest van het programma. Waarover later meer.

IoT is een bouwblok

Om te beginnen staat Internet of Things natuurlijk nooit alleen. IoT is één van de bouwblokken waarmee organisaties een digitale transformatie door kunnen maken. Dit wordt doorgaans vergezeld van geavanceerde big data analytics en andere datavergaringstechnieken. Het zal ook geïntegreerd dienen te worden met bestaande processen en systemen om echt effectief te zijn. Enerzijds zie je hier dus een uitdaging voor organisaties om data-driven te worden. En anderzijds de uitdaging om de mensen die ermee aan de slag moeten niet te verliezen. Ook in een system-of-systems doen namelijk nog opvallend veel mensen mee.

Bloemrijke data

Wat duidelijk werd uit de reacties en vragen, is dat de branche al op bijzonder veel data zit waar het bijvoorbeeld teeltcondities en verkoopdata betreft. Het (geconditioneerd) vervoer wordt ook gemonitord. Daar zitten echter nog enkele uitdagingen. Een behoorlijke drempel voor individuele organisaties in de sierteelt is het schrijven van goede algoritmiek om van data informatie te maken en daarop te acteren. Mogelijk ligt hier een mooie rol voor brancheorganisaties of de veiling. FloraHolland is immers niet voor niets een coöperatie: zij is van en voor haar leden. Leden met groene, maar niet altijd digitale vingers.

Inspirerende andere sprekers

De eerdere sprekers bespraken een serie onderwerpen. Waaronder LoRa, één van de veelbelovende technieken waar telecomproviders nu bovenop duiken en waarmee je op een relatief goedkope wijze IoT-devices kunt volgen. Interessante ontwikkeling op dit vlak is dat eind dit jaar ook (redelijk nauwkeurige) geo-locatiebepaling mogelijk wordt door triangulatie van meerdere LoRa-antennemasten. Dit maakt het mogelijk voortaan met (veel) goedkopere en energiezuinigere chipsets te werken zonder GPS-ontvanger.

Data: doe er wat mee!

Een start-up sprak over een sensortoepassing die in onder andere zeecontainers aangebracht kan worden. De sensor is uitgerust met Bluetooth, LoRa, en NB-IoT. Bij een praktijkproef om de keten vanaf de productielocatie in Afrika naar de markt in Europa te volgen, werd op basis van een merkwaardig temperatuurverloop duidelijk dat er – met medewerking van de chauffeur – halverwege de rit brandstof gestolen is. Wijze kritische noot hierbij is wel dat het hebben van de data niet per definitie betekent dat er ook wat mee gedaan wordt – je moet erbovenop zitten.

Kwaliteitsvoorspelling en planten met sensoren

Een zeer interessant verhaal betrof een gezamenlijk project van de WUR en FloraHolland. Zij verhaalden over een initiatief waarbij kwaliteitsvoorspelling van bloemen in de logistieke keten centraal stond. Door kwalitatieve (experts) en kwantitatieve (sensoren) metingen op verschillende punten te combineren, blijk je heel goed de degradatie van bloemen te kunnen voorspellen. Zij werken daarvoor met onder andere een Bayseiaans netwerk. Het laatste idee, komende van een hackathon-winnaar, was om vanuit de branche vaste planten uit te rusten met sensoren. De plant als levende Tamagotchi, waarbij de plant zijn eigenaar kietelt zodra ze droogstaat.

Mooie sector waarin nog werk te doen is

Het was een boeiende en inspirerende middag, met veel goede vragen en een energieke discussie. De sierteelt is een prachtige sector, Neerlands trots, die in beweging zal moet blijven om kosten te verlagen, kwaliteit nog verder te verhogen en ondertussen meerwaarde aan klanten te kunnen bieden. Dit impliceert dat ook een groeiende sector als deze, geholpen kan worden met intelligente digitale oplossingen. Het onderstreept ook de gedachte dat op sommige vlakken nog geleerd kan worden van andere sectoren. Ik ben blij mijn steentje te hebben kunnen bijdragen aan een geslaagde community-bijeenkomst!

Notabene: de organisatie Davinc3i heeft een mooi (video)verslag gemaakt van de community-bijeenkomst.

 

Over de auteur

Hans Moonen

Hans Moonen

Vice President Consulting Transport & Logistiek

Hans Moonen is sinds 2000 actief in (business) consultancy-rollen op het raakvlak van logistiek, procesverandering en ICT. In eerste instantie bij Enterprise software organisatie Baan (2000-2002), vervolgens aan de Erasmus Universiteit (2003-2008) en sinds 2009 bij CGI. Hij studeerde Technische Bedrijfskunde in Eindhoven en is ...