Voorspelbare reistijd: cruciale factor binnen de logistiek

Op het recente Connekt-congres Factor 6 zat ik samen met Walther Ploos van Amstel (Hogeschool van Amsterdam) en Edwin Wenink (FloraHolland) een panelsessie voor die logistiek en slimme mobiliteit samenbracht. Doel: reflecteren op het belang van voorspelbare reistijden binnen de logistiek.

Weten waar en wanneer welke congestie te verwachten is, wordt steeds crucialer binnen de logistieke wereld. De onvoorspelbaarheid van reistijden is momenteel een margekiller: enerzijds laten operaties zich niet goed synchroniseren, anderzijds zie je file- en piekvorming rondom distributiecentra en terminals. Er gaat onnodig veel tijd verloren aan wachten. Emissies zijn onnodig hoog. En klanten (zowel B2B als B2C) krijgen niet de ‘wow-ervaring’ die ze verdienen.

Bewegingen in de stad

Mooi materiaal voor een prikkelende panelsessie tijdens Factor 6 (‘More is less’, oftewel 2,5 keer meer vervoeren tegen 2,5 keer minder emissies). Walther Ploos van Amstel trapte af. Hij sprak onder andere over het gebruiken (en vooral niet gebruiken) van NDW-data voor binnenstedelijke problematiek. De lector City Logistics maakte heel duidelijk dat reistijdonvoorspelbaarheid niet alleen gaat over congestie op de snelwegen, maar net zo goed opstoppingen in (oude) binnensteden betreft. Zo blijkt uit recent onderzoek dat 80% van de vele bestelbusjes die dagelijks de Amsterdamse wijk De Oude Pijp inrijden maar één bestemming heeft; 15% heeft slechts twee bestemmingen in de wijk. De 80-20 regel gaat hier dus in het extreme op. Ook stipte Walther het belang van vooraf signaleren aan. Hij verwees daarbij specifiek naar een slimmigheid die Uber toepast: als passagier krijg je drie minuten voordat de taxi voor je deur staat een seintje. Super simpel, maar resulterend in een meer tevreden reiziger én minder wachttijd.

Wanneer stuur je de bloemen de weg op

Edwin Wenink, manager supply chain bij FloraHolland, sprak specifiek over de enorme stromen sierteelt die dagelijks door de Randstad bewegen, onder andere gedreven door de veilingprocessen in Aalsmeer, Naaldwijk en Rijnsburg. 1 op de 4 vrachtwagens in de spits op de A4 bevat bloemen. De timing van de piekbewegingen op de veiling is daarbij redelijk beroerd: zowel tijdens de ochtend- als tijdens de avondspits is het ook spitstijd op de bloemenveiling. Dat vraagt om een goed beeld van de te verwachten reistijden op de te bedienen trajecten, uitgezet in de tijd en de daarvoor benodigde capaciteit. Zeker als je kijkt naar de enorme grootschaligheid van de dagelijkse FloraHolland-operatie. Om je een idee te geven: ‘Aalsmeer’ was tot 2008 het grootste gebouw ter wereld en heeft meer dan 530 laaddocks…

Raamwerk gebruik reistijdvoorspelling

Mijn verhaal sloot de reeks af en was de opmaat voor de discussie. Ik stipte concreet een aantal richtingen aan waarin integratie van reistijdverwachting binnen de operationele processen in toenemende mate ingepast wordt. Dit staafde ik met voorbeelden vanuit CGI aan de hand van een raamwerk. Daarbij differentieerde ik  tussen de planningsfase en de uitvoeringsfase en zette dit af tegen zowel het interne planproces als het counterpart ‘met de ketenpartners plannen en organiseren van de bewegingen’ (zie figuur 1). Ik sloot mijn betoog af met een serie adviezen/aanbevelingen (figuur 2).

Open dialoog

In de daaropvolgende discussie met de zaal werd heel duidelijk dat deze met name gecharmeerd bleek van de gedachte om planning vooral als een open dialoog met de verlader en/of ontvanger te organiseren, waarbij een goede reistijdvoorspelling één van de belangrijke beslisparameters is. Hierbij is het belangrijk gezamenlijk te kijken naar de impact van het besluit om goederen op een bepaald moment de weg op te sturen. Maar er zijn meer adviezen. Bespreek de mogelijkheid om (een deel van de) lading eerder of juist later te leveren. Wees open over de consequenties van beslissingen. Investeer ook in data-analyse en technologie – de manier om een onderscheidend proces te bouwen. Lees het recente betoog van Wessel, Levie en Siegel in Harvard Business Review maar eens.

Concluderend maakten de aanwezigen heel duidelijk dat we alleen in die open dialoog echt duurzaam kunnen worden. Door vandaag ietsje slimmer te doen wat we gisteren deden, halen we de Factor 6 niet. We moeten processen omdraaien en als nieuw benaderen. ITS en logistiek dienen verder te integreren. Dat werd door twee deelneemsters van RWS en I&M benadrukt en onderstreept door Marije de Vreeze die vanuit Connekt precies dit thema trekt. Dit alles geeft ons extra motivatie de komende maanden verder te werken aan de concepten binnen het TKI project ‘To the next level in logistieke samenwerking’. Wordt vervolgd!